หากเคยเดินทางไปญี่ปุ่น ไม่ว่าจะเป็นในวัด ศาลเจ้า ร้านขายของที่ระลึก หรือแม้แต่โต๊ะทำงานของชาวญี่ปุ่นเอง อาจเคยเห็นตุ๊กตาทรงกลมหน้าตาแปลกตา สีแดงสด มีดวงตาข้างเดียวและไม่มีแขนขา ใช่แล้ว นั่นคือ ดารุมะ (Daruma) สัญลักษณ์แห่งความพยายามและความสำเร็จ ที่อยู่คู่ความเชื่อของคนญี่ปุ่นมานานหลายร้อยปี แต่เบื้องหลังใบหน้าที่นิ่งสงบและดวงตากลมโตนั้น กลับเต็มไปด้วยเรื่องราวทางจิตวิญญาณ ประวัติศาสตร์ และสัญลักษณ์ที่ลึกซึ้งมากกว่าที่ตาเห็น บทความนี้จะพาไปทำความรู้จักกับที่มา ความหมาย พิธีขอพร และสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับ ดารุมะ อย่างละเอียด เพื่อให้เข้าใจว่าทำไมตุ๊กตาตัวนี้ถึงกลายเป็นหนึ่งในไอคอนทางวัฒนธรรมที่สำคัญที่สุดของญี่ปุ่น ดารุมะ คืออะไร? ดารุมะ คือ ตุ๊กตาทรงกลมหน้ามนที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากพระโพธิธรรม (Bodhidharma) พระภิกษุชาวอินเดียผู้เป็นต้นกำเนิดของนิกายเซนในประเทศจีน และมีอิทธิพลอย่างมากต่อแนวคิดการปฏิบัติธรรมของชาวญี่ปุ่น ตามตำนานเล่าว่า พระโพธิธรรมได้ทำสมาธิอยู่หน้าผนังเป็นเวลา 9 ปี โดยไม่ลืมตา ไม่ขยับร่างกาย จนกระทั่งแขนขาของท่านลีบสลายไป เหลือเพียงลำตัวกลม ๆ ที่เป็นสัญลักษณ์ของความมุ่งมั่นที่ไม่ยอมแพ้ นั่นจึงเป็นที่มาของรูปร่างตุ๊กตาดารุมะ ที่ไม่มีแขนขา เพื่อสื่อถึงความอดทน มั่นคง และไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค นอกจากนี้คำว่า ดารุมะ ยังมีที่มาจากคำว่า Dharma ในภาษาสันสกฤต ซึ่งหมายถึงธรรมะ หรือหนทางแห่งความจริงอีกด้วย…